برترین فریضه در اسلام
امر به معروف و نهی از منکر یکی از اصول عملی اسلام است و چنان اهمیتی دارد که در تعابیر دینی ما به برترین فریضه یاد شده است. حضرت امیرالمومنین علی )علیه السلام) در این مورد میفرمایند؛ همه کارهای خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چون قطرهای از دریای عمیق است. اما واقعیت این است که این فریضه در جامعه ما رو به فراموشی میرود . امر به معروف و نهی از منکر یک امر اجتماعی است، و عواقب آن متوجه تک تک افراد جامعه میشود، از این رو صلاح و فساد اجتماعی به اجرا یا عدم اجرای این اصل بستگی دارد.
همه میدانیم که اگر فردی مرتکب گناهی در انظار عمومی شود هم خودش آسیب میبیند و هم جامعه را به سوی فساد و تباهی میکشاند. برعکس، گسترش این فریضه، احساس ناامنی را برای مرتکبین گناه فراهم میسازد. حضرت علی (ع) به امام حسن (ع) سفارش نمودند که امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید که موجب میشود ظلم بر شما مسلط شود.
طبق تصریح آیات قرآن و روایات اهل بیت (علیهم السلام) امر به معروف و نهی از منکر از اهمیت ویژهای برخورداراست و اصولا سایر واجبات به واسطه این دو برپا میگردند .امیرالمؤمنین امام علی(علیه السلام) فرموده است: امر به معروف و نهی از منکر را ترک مکنید که در غیر این صورت ستمگران برشما مسلط می گردند و آنگاه هر قدر هم که دعا کنید اجابت نمیشود .در جای دیگر نیز فرمودهاند :قوام دین در سه چیز خلاصه میشود :امر به معروف، نهی از منکر و اقامه حدود .
اما با همه اهمیتی که این فریضه الهی دارد عدهای در سطح جامعه در این رابطه سهلانگار هستند، سهل انگاری در بین مردم انگیزههای مختلفی دارد . برخی بخاطر ترس جانی و مالی از افراد شرور و قانون شکن حاضر به انجام امر به معروف و نهی از منکر نمیباشند و برخی بخاطر تنبلی و عدم احساس مسئولیت و عدهای بخاطر بیتوجهی و ضعف ایمان از این عمل الهی شانه خالی میکنند اما در روایتی ار امام باقر علیه السلام عامل اصلی سهل انگاری و فراموشی امر به معروف و نهی از منکر دنیا دوستی و لذت طلبی است.